Borsada Krizi Fırsata Çevirmek

Dünyada değişik zamanlar farklı coğrafyalarda veya globale yayınmış kriz dönemleri olmuştur ve olmaya da devam edecektir. Türkiye'de de şuanda ister adına resesyon, ister kriz deyin. ülke olarak zorlu bir dönemden geçtiğimizi herhalde kimse inkar edemez. Peki kriz veya ekonomide daralmanın yaşandığı bu dönemlerde bunu nasıl fırsata çevirebiliriz?

Kriz olduğunu anladığınızda arkanıza yaslanırsınız ve bir karar vermek zorundasınızdır. Ya bekleyip göreceksinizdir. Ya da bu krizi fırsata çevirmenin yoluna bakacaksınızdır. Bir çok insan kriz dönemlerinde aksiyon almak yerine bekleyip görmeyi tercih eder. Paralize olur. Hiçbir şey yapmadan oturup televizyon seyreder. Gazeteleri takip eder, tahminlerde bulunmaya çalışır ve "Şu kriz bir geçsin bakalım" deyip bekler. Böyle bir lüksünüz var ise tabiki bunu yapabilirsiniz.

İkinci yöntem ise bu krizin yaratabileceği fırsatları keşfedebilmektir. Krizi bir nevi fırsata çevirmektir. Ülkemizde yaşanan 2001, 2008 ve 2018 krizlerinde borsada yaşanılanlara bakalım;

• 2000 yılında 19.205 seviyesi ile zirvede olan borsa 2001 krizi ile 7.625'li seviyelere kadar düştü. 2002 yılında hızlı bir toparlanma ile 13.300'lü seviyelere yükseldi. Borsada kısa bir sürede % 74.43 artış yaşanmış.
• 2007 yılında 57.615 seviyesi ile zirvede olan borsa 2008 krizi ile birlikte 25.714 seviyesine kadar düştü. 2009 yılında yine hızlı bir toparlanma ile birlikte 47.910 seviyesine kadar çıktı. Yine kısa bir sürede % 86.32'lik bir artış yaşanmış
• 2018 yılına geldiğimizde ise 122.000 seviyesinde tarihi zirvesine ulaşan borsamız 87.143 seviyelerine kadar düşüştü. 2019 yılında ne olacak bunu hep birlikte göreceğiz. 

Borsa'da yatırımcı sayısı grafiklerine baktığımızda borsa tavan yaptığı dönemlerde yatırımcı sayısının rekor seviyelere ulaştığını, Hisse senetleri fiyatlarında düşüş olduğu dönemlerde ise yatırımcı sayısının azaldığını görüyoruz. Milletçe çok seviyoruz pahalı fiyatlardan mal almayı. 40 liralardayken Aselsan'ı 100 lira olacak diye korkusuzca alan insanlar, 20 liralara düşen Aselsan'ı almaya korkar oluyorlar. İşte bu algılarımızla alakalı bir durumdur. Aselsan örneği tamamen örnek amaçlıdır. Gidip o hisseyi satın alın anlamında yazmıyorum. Zaten sitemde hisse senedi tavsiyesi vermiyorum. Yatırım kararı herkesin kendi karar vereceği bir konudur. Yatırım başkasının önerisi ile yapılmaz. Ciddi bir araştırma sonucunda olmalıdır.

Peki Kriz Anlarında Borsada Ne Yapmalıyız?

Öncelikle böyle dönemlerde borsada dip ve tepe aranmamalıdır. Ben bu gibi durumlarda güvendiğim şirketlerin hisse senetlerine kademeli alım yapmayı tercih ediyorum. Kademeli alım stratejisi hakkındaki yazımızı okumanızı tavsiye ediyorum. Kademeli Alım Stratejisi Nasıl Uygulanır?

Belki 2019 yılı da ülkemiz adına zorlu geçecek ve borsada düşüş devam edecek. Durum böyle dahi olsa maliyetimi düşürmeye devam edeceğim. Zaten alım yaptığım hisselerin bir çoğu zirvesinden yarı veya yarıya yakın fiyatından işlem görüyor. Uzun vadeli düşünen yatırımcılar için böyle zamanlar düşük maliyetler oluşturmak adına bence birer fırsattır. Türkiye çok dinamik bir ülke ve tarihe baktığımız zaman kriz dönemlerinden sonra hızlı bir şekilde toparlanmayı başarmışız. Bu yüzden ülkemizde yaşanan hiçbir kriz ve ekonomik daralma sonsuza kadar sürmeyecektir. Bu süre 1 yıl olur 2 yıl olur fakat mutlaka toparlanacağımızı düşünüyorum. Yeter ki siyasilerimiz ortamı geren açıklamalarda bulunmasın. Merkez Bankası üzerinde baskı yaratmasın. Her şeyin düzelmesini bekleyip ondan sonra yatırım yapmayı düşünen kişiler için de şunu söyleyeyim. İşler düzeldiği zaman bu şirketleri bu fiyatlarda göremeyeceksiniz. O yüzden böyle dönemlerde doğru şirketlere doğru fiyatlardan kademeli alımlarla yatırım yapmak, gelecek için fırsat yaratacaktır. Yazıyı ünlü hisse senedi yatırımcısı Warren Buffet'ın şu sözüyle sonlandırmak istiyorum.

Başkaları aç gözlü olduğunda kork ve geride dur, başkaları korktuğunda aç gözlü ol.